“Nếu không phải là các con tôi, thì hỏi ai sẽ làm được điều đó?” (Loan)

Loan – cái tên mang số phận một người phụ nữ có quãng đường đời thăng trầm trong cuộc sống. Từ một đứa trẻ bị xua đuổi, bị ruồng bỏ bởi gia đình của mình rồi trở thành những kẻ cô đơn. Tuy số phận nghiệt ngã, Loan – một trong hai cái tên được chọn trong cuộc đời – bất chấp khắc nghiệt thúc đẩy bởi cuộc sống, mang dấu hỏi của số phận tương lai, người phụ nữ ấy vững tin thay đổi số phận của chính mình và chính đó là hành trang kinh nghiệm, là khát vọng cuộc sống, đã thôi thúc niềm hy vọng tương lai xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn so với thế giới của riêng cô – là thành quả, là điều tốt đẹp nhất mà cô dành cho các con.

Sách dựa trên một câu chuyện có thật với tựa sách “LOAN từ cuộc đời của một con chim Phượng Hoàng” – Nguyên bản Loan – Aus dem Leben eines Phonix của tác giả Isabelle Muller – là con gái của bà Đậu Thị Cúc, tự là Loan – nhân vật truyện. Đồng thời, tác giả chính là người thành lập Quỹ LOAN, một tổ chức phi lợi nhuận thực hiện các dự án giáo dục giúp đỡ trẻ em nghèo ở Việt Nam.

Sách gồm có những tựa đề ngắn từng giai đoạn cuộc đời in dấu ấn của nhân vật, khi là đấu tranh số phận, đối xử phân biệt thời phong kiến, phụ nữ bị sắp đặt bởi phong tục cổ hũ của hôn nhân khi cái tuổi chỉ biết vô tư hồn nhiên.

Ước mơ khát khao cô gái tuổi trưởng thành tưởng chừng bị chấm dứt như chim nhốt vào lồng, như cảnh ngộ các cô gái khác, vượt qua số phận chấp nhận con đường đã chọn dẫn đến sự chia ly, sự cô đơn….. với nhiều đau khổ nhiều hơn so với ước mơ vọng tưởng…. nhưng không, Loan – nhân vật sách, bất chấp sự nghiệt ngã, càng vùi dập càng nhen nhóm tia hy vọng dù nhỏ, cũng len lỏi bùng cháy thật lớn, hơn cả vượt lên số phận.

Khởi đầu là ước mơ, quãng đường dài là quyết định bản thân từ đấu tranh số phận phụ nữ ở vùng núi và các giai đoạn hoàn cảnh sống của nhân vật trong thời loạn lạc khi đất nước bị xâm lược trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Song những trải nghiệm trong cuộc sống của nhân vật, dưới góc nhìn của tác giả, câu chuyện là vốn sống của người mẹ kể và dạy cho các con. Thực hiện tâm nguyện của người mẹ – tức là nhân vật Loan, cũng là lời hứa mà tác giả đã đưa ra với mẹ lúc sáu tuổi, khi mà được con thỉnh cầu, mẹ đã kể lại con nghe về cuộc đời của mẹ.

Tác giả viết những dòng trong sách này thì mẹ không còn nữa nhưng luôn hiện hữu bao giờ hết. Nguyện rằng mẹ hãy hướng dẫn ngòi bút cho con, mẹ Loan. Rất nhiều bạn đọc những trang sách này, câu hỏi làm sao trái tim của mẹ từng tan vỡ bao lần mà vẫn luôn tìm lại sức mạnh và hy vọng, thì câu trả lời của tác giả là “Trái tim của mẹ quá lớn”. Tuy bản thân gặp nhiều đau khổ, hy sinh và biến cố trong suốt cuộc đời vẫn có khả năng mang lại tình yêu cho người thân của mình.

 Mẹ viết rằng:

“Vì có nhiều miệng không muốn nói và nhiều

tai không muốn nghe, tôi ghi lại lời của mình

cho những đôi mắt rộng mở, cho những trái tim

xúc cảm sau khi chạm vào lời.” (Loan)

Sách được viết với câu từ đơn giản, mộc mạc gần gũi với người đọc ẩn chứa nỗi niềm khơi dậy trí tò mò. Để viết và xuất bản cuốn sách này, tác giả phải trưởng thành và phải trải nghiệm đỉnh cao và vực sâu của cuộc đời để truyền đạt một cách chân thực và xứng đáng lời hứa của mình với mẹ.

“Và như chính mẹ, con chim Phượng Hoàng

tuyệt vời đã mang theo tổ tiên bên mình, nay

con mang mẹ trong tim và biết có bàn tay mẹ

đang độ trì cho con.”

Sách hiện được lưu trữ tại thư viện Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, hân hạnh giới thiệu cùng quý bạn đọc !

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 12 năm 2023

Đào Thị Hồng Quyên

Phòng Truyền thông – Giáo dục – Quan hệ quốc tế