Ngày 14 tháng 2 còn gọi là ngày Valentine (tên tiếng Anh là Valentine’s Day, Saint Valentine’s Day) là ngày lễ tình yêu, ngày lễ tình nhân. Nó được đặt tên theo Thánh Valentine – một trong những vị Thánh tử vì đạo Kitô giáo đầu tiên. Ngày 14 tháng 2 (ngày lễ Tình Nhân, ngày Valentine) là một ngày lễ toàn thế giới tôn vinh tình yêu đôi lứa. Họ bày tỏ tình cảm của mình bằng cách tặng nhau hoa hồng, thiệp Valentine, Chocolate…

Nguồn gốc về ngày 14 tháng 2 (ngày lễ Valentine) thì có rất nhiều thông tin.  Tuy nhiên, giả thuyết được nhiều người chấp nhận nhất là: Valentine – một vị linh mục dưới thời Hoàng đế La Mã Claudius II. Chuyện kể rằng, vào khoảng thế kỷ thứ III, vì để tập trung chiến tranh, Hoàng đế Claudius II đã cấm người dân tổ chức đính hôn và lễ cưới. Trước sắc lệnh vô lý này, linh mục Valentine cùng nhiều người vẫn tổ chức đám cưới cho các cặp vợ chồng trẻ trong bí mật. Sự việc bại lộ, Valentine bị xử tử hình vào ngày 14/2/273. Tuy nhiên, trước khi chết, Valentine đã kịp gửi một tấm thiệp cho con gái của cai tù Asterius – một thiếu nữ mù lòa được ông chữa khỏi bằng phép lạ. Trên tấm thiệp ấy, ông đã ký tên “dal vostro Valentino” (dịch là From your Valentine – từ Valentine của em). Đây được coi là tấm thiệp Valentine đầu tiên trên thế giới và ngày 14 tháng 2 hằng năm được các cặp đôi tổ chức để tôn vinh tình yêu đôi lứa.

Kể từ đó, người ta tin rằng tấm thiệp dành cho ngày Lễ tình nhân đầu tiên có nguồn gốc ở Pháp. Và ngôi làng ở Pháp có tên “Valentine” biến thành tâm điểm của sự lãng mạn từ ngày 12-14/2. Người ta có thể nhìn thấy những sân nhà, cây cối và những ngôi nhà xinh đẹp được trang trí bằng những tấm thiệp tình yêu, hoa hồng và những cảnh cầu hôn. Có thể coi đó là một trong những phong tục đẹp nhất trong ngày Lễ tình nhân trên thế giới. Nhiều cặp tình nhân ở Pháp mừng ngày lễ tình yêu với bữa ăn nhẹ nhàng, lãng mạn.

Trước đây, ngày Valentine  là ngày lễ chỉ có ở  Châu Âu và  Bắc Mỹ, nhưng ngày nay nó được phổ biến ở hầu hết các quốc gia. Dần dần, ngày 14 tháng 2 hàng năm đã trở thành ngày trao đổi các bức thông điệp của tình yêu và Thánh Valentine đã trở thành vị Thánh bổn mạng của những lứa đôi. Người ta kỷ niệm ngày này bằng cách gửi cho nhau những bài thơ và tặng cho nhau những món quà truyền thống là hoa hồng và chocolate. Ở phương Tây, vào ngày này con trai sẽ chủ động tặng quà con gái.

Theo phong tục của Nhật Bản, Valentine sẽ là dịp để các cô gái dành tặng đến chàng trai mà họ yêu thương một món quà để thể hiện tình cảm, nếu tình cảm ấy được chấp nhận, họ sẽ được chàng trai đó tặng lại quà vào Valentine Trắng, tức 14/3.

Ở Hàn Quốc, ngày Lễ tình nhân được coi là một trong những ngày lễ phổ biến đối với những cặp tình nhân trẻ tại Hàn Quốc. Vào ngày Lễ tình yêu 14/2 là ngày con trai tặng nến và bánh ngọt cho con gái. Các cặp đôi lãng mạn ở Hàn Quốc kỷ niệm Lễ tình nhân vào ngày 14 hàng tháng. Nghe có vẻ khó tin nhưng thực sự đó là cách mà người Hàn Quốc thực hiện.

Tại Philippines, lễ tình nhân là thời điểm nhiều cặp đôi trẻ kết hôn trong đêm gala được chính phủ tài trợ như hình thức dịch vụ công. Nằm trong số những cách kỷ niệm Ngày lễ tình nhân tuyệt vời nhất trên khắp thế giới, đây là gala dạ tiệc trong nước và là một ngày đặc biệt dành cho giới trẻ. Trong buổi dạ tiệc, các cô gái đều diện cho mình những bộ váy trắng thật lộng lẫy và phái nam sẽ mặc những bộ đồ có cùng tông màu hoặc những bộ đồ vét. Trong đêm gala này, các cặp đôi sẽ trao nhau những nụ hôn và tuyệt vời hơn nữa đó là trao nhau nhẫn cưới.

Người Argentina không kỷ niệm ngày Lễ tình nhân vào tháng 2 mà biến nó trở thành một “Tuần lễ ngọt ngào” vào tháng Bảy. Đó là ngày mà những cặp tình nhân trao nhau nụ hôn, sô cô la và những món quà ngọt ngào khác. Ban đầu, Tuần lễ Tình yêu tháng 7 là sáng kiến nhằm thúc đẩy thương mại, nhưng rồi nó trở thành truyền thống không thể thiếu tại Argentina. Argentina có hẳn cả một tuần lễ Valentine vào tháng 7 hàng năm.

Ở Miao, Tây Nam Trung Quốc, Valentine trở thành lễ hội “Món ăn của các chị em” và được tổ chức vào ngày 15/3. Trong thời gian tổ chức lễ hội, phụ nữ đeo các phụ kiện bằng bạc và mặc những bộ váy lộng lẫy. Đây có lẽ là một trong những phong tục đẹp nhất kỷ niệm Lễ tình nhân trên thế giới.

Vào ngày Lễ tình yêu này, các chị em làm món xôi ngũ sắc và mời những chàng trai trẻ tuổi đang đi ngang qua nếm. Sau đó, duyên phận của một cặp đôi sẽ được quyết định nhờ vào thứ được giấu trong món xôi mà chàng trai đã chọn.

Nếu chàng trai lấy ra được hai chiếc đũa có nghĩa là cô gái trao chiếc túi cho anh ta ngỏ ý muốn bén duyên và một nhánh tỏi đồng nghĩa với việc tình yêu đã kết thúc từ trước khi nó bắt đầu.

Ghana: Ngày 14/2 được tổ chức là “Ngày chocolate” tại Ghana. Chính phủ Ghana đã thực hiện từ năm 2007 để tăng cường du lịch trong nước. Ghana là một trong những quốc gia sản xuất cacao lớn nhất trên thế giới.

Bulgari: Giống như các quốc gia khác, Bulgari kỷ niệm lễ tình nhân vào ngày 14/2, nhưng với ý nghĩa là “ngày của những người làm rượu”. Các cặp vợ chồng già và trẻ kỷ niệm tình yêu của họ bằng một ly rượu vang.

Xứ Wales: Ngày Valentine ở xứ Wales được tổ chức theo cách độc đáo nhất. Đất nước này kỷ niệm ngày tình yêu vào ngày 25/1, được gọi là “ngày của San Dwynwen”. Vào ngày này, những người yêu nhau trao cho nhau những chiếc thìa gỗ thủ công độc đáo và đẹp mắt. Truyền thống này đã được thực hiện bắt đầu từ thế kỷ 16.

Tây Ban Nha: Ngày tình yêu ở Valencia của Tây Ban Nha diễn ra vào ngày 9/10, được gọi là lễ Thánh Dionysus. Lễ hội được tổ chức ở hầu hết vùng của Tây Ban Nha bằng cách làm “macadora”, một bức tượng nhỏ bằng bánh hạnh nhân. Những bức tượng nhỏ được tạo ra bởi những người đàn ông dành tặng cho người bạn đồng hành nữ của họ. Bên cạnh đó là những cuộc diễu hành đầy màu sắc trên đường phố tại các ngôi làng ở Tây Ban Nha.

Romania: Quốc gia này tổ chức Valentine vào ngày 24/2, là ngày các cặp đôi trẻ đính hôn. Đây là sự kết hợp giữa lễ tình nhân và lễ kỷ niệm mùa xuân. Nam nữ thanh niên vào rừng hái những bông hoa sặc sỡ, trong khi các cặp đôi khác rửa mặt bằng tuyết như một dấu hiệu của sự may mắn.

Italy: Ban đầu người Italy kỷ niệm ngày Valentine như lễ hội mùa xuân của họ. Một truyền thống khác trong ngày lễ tình nhân của người Italy là các cặp đôi chưa kết hôn sẽ thức dậy trước bình minh để đón chồng tương lai của họ. Ngày nay, người Italy ăn mừng bằng cách trao đổi quà giữa những người yêu nhau và dùng bữa tối lãng mạn.

Valentine không chỉ có 1 ngày 14 tháng 2 mà hiện nay chúng ta có đến 3 ngày Valentine trong 1 năm, gồm: Valentine Đỏ (14/2), Valentine Trắng (14/3) và Valentine Đen (14/4). Trong đó, Valentine Đỏ và Valentine Trắng là ngày dành cho các cặp tình nhân, còn ngày Valentine Đen được tổ chức cho những người còn đang độc thân.

Valentine Trắng (hay White Day, White Valentine, ngày đáp lễ) được tổ chức lần đầu tiên tại Nhật Bản vào ngày 14 tháng 3 năm 1978. Nguồn gốc của Valentine Trắng bắt nguồn từ câu chuyện về một chàng trai bán kẹo dẻo đã tặng cho cô gái thầm thương trộm nhớ mình một hộp kẹo lớn, trắng như tuyết để đáp lại tình cảm mà cô dành cho mình vào ngày Valentine Đỏ.

Valentine Đen (hay Black Valentine, Black day) vẫn được các bạn trẻ Hàn Quốc kỷ niệm mỗi dịp 14/4. Khác với tên gọi có phần “đen tối”, đây là ngày để những bạn chưa tìm được một nửa của mình hay những bạn tôn thờ chủ nghĩa độc thân cùng tụ họp và làm nên những party sôi động.

Tùy theo phong tục từng đất nước và tùy quan niệm của mỗi người để quyết định ai tặng quà cho ai trong ngày Valentine. Nhưng hiện nay, hầu hết các bạn trẻ không phân biệt trai hay gái, họ đều tặng quà cho nhau vào những ngày này để thể hiện tình cảm, tình yêu với nhau. Ngày 14/2 rất cần thiết để các cặp đôi hâm nóng tình yêu, song ngày này không nhất thiết chỉ dành cho các cặp tình nhân. Vì vậy, mỗi người hãy thể hiện tình yêu thương đến những người đóng vai trò quan trọng và ý nghĩa trong cuộc đời mình vào Ngày Valentine, để tất cả mọi người đều cảm nhận được sự ấm áp của tình người, tình thân… Bởi một ngày lễ của tình yêu thương thì không bao giờ có giới hạn.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 11 tháng 02 năm 2023

Nguyễn Thị Kim Voanh

Phòng Truyền thông thông – Giáo dục – Quan hệ quốc tế