Lễ Vu Lan là ngày lễ quan trọng trong tín ngưỡng Phật giáo tại Việt Nam, là ngày để con cháu tưởng nhớ công ơn các đấng sinh thành; đồng thời cũng là ngày nhắc nhở mọi người cùng hướng về gia đình, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ. Vì tình yêu của cha mẹ đối với con cái luôn xứng đáng được xã hội ghi nhận.

Lễ Vu Lan là ngày lễ quan trọng trong tín ngưỡng Phật giáo tại Việt Nam, là ngày để con cháu tưởng nhớ công ơn các đấng sinh thành; đồng thời cũng là ngày nhắc nhở mọi người cùng hướng về gia đình, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ. Vì tình yêu của cha mẹ đối với con cái luôn xứng đáng được xã hội ghi nhận. Ca dao Việt Nam có câu “Công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” mà mỗi người Việt Nam đều cảm nhận được tình cảm thiêng liêng ấy trong từng hơi thở, trong từng khoảnh khắc của cuộc đời.

Và với quan niệm của Phật giáo: vì Đức Phật không thể có mặt ở mọi nơi trên thế gian, nên Ngài đã tạo ra những bà mẹ, bởi Ngài chẳng thể chăm sóc cho từng sinh linh, từng con người trên thế giới này. Mẹ chính là người sẽ thay thế Ngài để thực thi điều ấy.

Thế giới bao la đến dường nào, người đến gặp gỡ rồi chia ly, chỉ có tình yêu của mẹ mãi bên cạnh ta mà thôi. Dù cho ta có lớn khôn ra sao, trường thành như thế nào và bay cao, bay xa đến nhiều chân trời thì vòng tay của mẹ vẫn luôn là bến bờ ấm áp chờ đón ta quay về.

Ngày Vu lan cũng là dịp để mỗi người nhìn lại: mình đã làm được gì cho cha mẹ? Không cần gì lớn lao cả, việc làm thiết thực nhất chính là trở về nhà quây quần bên gia đình. Theo tập tục, nếu có thể hãy dành tặng một món quà, nấu một bữa ăn ngon tặng ông bà, cha mẹ và rồi cùng nghe lời khuyên răn, hướng về điều thiện từ sự chỉ bảo… Nay, với xã hội hiện đại, những người con xa nhà, chỉ cần gọi một cuộc điện thoại hỏi thăm, chắc hẳn cha mẹ sẽ vô cùng xúc động, vì chẳng có tình cảm nào lớn lao hơn tình yêu thương của cha mẹ dành cho con!

Nghi thức hoa hồng cài áo trong ngày lễ Vu lan là biểu tượng của tình yêu, sự cao quý và ngát hương. Việc nhớ về bậc sinh thành và cài lên ngực hoa hồng là tình cảm, là chữ hiếu mà con cháu gửi đến bậc sinh thành. Với ý nghĩa đó, nhiều người Việt đến chùa trong ngày lễ Vu Lan đều cài một hoa hồng lên ngực áo. Màu sắc của hoa còn tượng trưng cho một ý nghĩa riêng: Màu đỏ – còn cha mẹ; màu hồng – cha hoặc mẹ đã mất và màu trắng – không còn cha, mẹ trên đời. Ngày Vu Lan còn là dịp để người trẻ sống chậm lại và yêu thương nhiều hơn. Tinh thần đạo hiếu luôn được đề cao trong mọi xã hội, thời đại ngày nay, tinh thần này tiếp tục lưu giữ mãi về sau. Vì vậy, cứ đến ngày Vu Lan hàng năm, mỗi người Việt Nam lại đến chùa tự lắng lòng mình, suy ngẫm để hiểu và trân trọng hơn công lao sinh thành của cha mẹ. Và về nhà kết nối sẽ chia tình yêu thương. Đó chính là nét đẹp của văn hoá ứng xử Việt Nam, là đạo lý về giáo dục trong mỗi gia đình cần phải được phát huy để truyền thống tốt đẹp này sống mãi trong ý thức của nhiều thế hệ.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 14 tháng 08 năm 2019

Hồ Ngọc Phương