Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân (AHLLVTND) Tạ Thị Kiều (tức Mười Lý) sinh năm 1938, quê ở xã An Thạnh, huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre. Sinh ra và lớn lên giữa thời khói lửa chiến tranh, bà nhanh chóng giác ngộ cách mạng và trở thành cán bộ Ban Chỉ huy Quân sự huyện Mỏ Cày. Bà kiên trì vận động nhân dân, tổ chức nhiều cuộc đấu tranh chính trị với địch, tổ chức đội du kích thường xuyên rải truyền đơn, phá rào ấp chiến lược, gài mìn, phá đường, đốt chòi canh…
Nguyễn Thị Kim Voanh
Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân (AHLLVTND) Tạ Thị Kiều (tức Mười Lý) sinh năm 1938, quê ở xã An Thạnh, huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre. Sinh ra và lớn lên giữa thời khói lửa chiến tranh, bà nhanh chóng giác ngộ cách mạng và trở thành cán bộ Ban Chỉ huy Quân sự huyện Mỏ Cày. Bà kiên trì vận động nhân dân, tổ chức nhiều cuộc đấu tranh chính trị với địch, tổ chức đội du kích thường xuyên rải truyền đơn, phá rào ấp chiến lược, gài mìn, phá đường, đốt chòi canh…
Bà Tạ Thị Kiều đã tổ chức và tham gia 107 cuộc đấu tranh chính trị trực diện với địch, chiến đấu 33 trận, diệt 7 tên địch, làm bị thương 11 tên, bắt sống 13 tên, thu 24 súng các loại. Tháng 01/1960, bà được phân công xây dựng phong trào, tổ chức cơ sở, gần 7 tháng ròng bà đã kiên trì vận động nhân dân, tổ chức nhiều cuộc đấu tranh chính trị với địch, phát triển được 3 tổ nòng cốt trong lực lượng cách mạng, vận động được 13 gia đình binh sĩ, tuyên truyền được 4 binh lính nguỵ về với nhân dân, tổ chức được 2 người khác giúp cơ sở cách mạng hoạt động.
Để hỗ trợ cho đấu tranh chính trị, bà Tạ Thị Kiều tổ chức 1 tiểu đội du kích thường xuyên hoạt động rải truyền đơn, phá rào ấp chiến lược, gài mìn, phá đường, đốt chòi canh, diệt ác ôn… khiến địch ngày càng hoang mang, nao núng. Trận đánh bốt An Bình, tuy lực lượng ta ít nhưng do có cơ sở nội ứng, mưu trí lừa và phân tán địch, tạo điều kiện cho đồng đội lấy gọn bốt, cơ sở ta an toàn và vẫn giữ được thế đấu tranh hợp pháp. Trận đánh bốt Kinh Ngang, bà đã dụ được bọn địch ra bờ kênh, tạo cơ hội cho anh em xông vào lấy đồn không tốn một viên đạn. Tháng 10/1961, bà Tạ Thị Kiều chỉ huy đội du kích phục đánh xe địch đi trên đường Mỏ Cày đi Thom, bắn cháy 1 xe, do lực lượng địch đông, ỷ thế mạnh đánh trả quyết liệt. Thấy tình thế bất lợi, chị bình tĩnh một mình ở lại cơ động chiến đấu chặn địch để anh em đưa thương binh rút an toàn.
Năm 1965, bà Tạ Thị Kiều được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND và được tặng nhiều danh hiệu cao quý khác: Huân chương Chiến công giải phóng, Huân chương Quân công giải phóng… Bà là một trong những thanh niên tiêu biểu được chọn ra miền Bắc gặp Bác Hồ vào năm 1965.
Tháng 11/1965, AHLLVTND Tạ Thị Kiều cùng với bốn đại biểu anh hùng và chiến sĩ thi đua miền Nam được ra thăm miền Bắc và thăm Bác Hồ, cùng đi với AHLLVTND Tạ Thị Kiều có Đại tướng Võ Nguyên Giáp, bác Phạm Hùng và các đồng chí thuộc Tổng cục Chính trị.
Bác đón AHLLVTND Tạ Thị Kiều trong khu vườn Phủ Chủ tịch. Từ xa, trông Người như một ông tiên hiền hòa, giản dị, tác phong nhanh nhẹn. Thấy Bác, mọi người chạy ùa đến. Mỗi người đều ôm lấy Bác, tất cả khóc nức nở mà không ai nói được thành lời, cảm thấy Người gần gũi biết nhường nào! Bác cười đôn hậu và nói:
– Các cháu về với Bác thì phải vui lên, không được khóc.
Nói vậy nhưng giọng Bác trầm xuống: “Bác nhớ đồng bào miền Nam nhiều lắm, nhớ các cụ phụ lão và các cháu thanh thiếu niên, nhi đồng nên Bác ăn cơm không ngon, Bác ngủ không yên… Đồng bào miền Nam luôn ở trong trái tim của Bác…”.
Mọi người chợt nhìn lên, thấy nước mắt Bác rơi mà không sao kìm nén được xúc động… Đi dạo với Bác quanh vườn hoa một vòng, khi trở lại mọi người đã thấy một bàn dài kê sẵn, trên bàn bày hoa và bánh kẹo. Bác bảo: “Các cháu ăn bánh kẹo tự nhiên”. Sau đó, Bác hỏi anh Hồ Vai (dân tộc Pa Kô):
– Cháu Vai! Cha mẹ của cháu sức khỏe thế nào? Cháu có mấy anh chị em? Ăn có được no không? Mặc có được ấm không? Có thiếu muối không?
Anh Hồ Vai trả lời:
– Thưa Bác, nhờ có Đảng, có Bác và đồng bào miền Bắc chuyển muối vô nên đồng bào quê cháu cũng có muối ăn, hăng hái lao động sản xuất.
Khi đồng chí Trần Dưỡng được Bác hỏi thăm, đồng chí ấy ngậm ngùi:
– Thưa Bác, cháu chỉ có một mình côi cút, vì trong lúc gánh hai anh em cháu chạy giặc thì mẹ cháu và em cháu bị giặc Pháp bắn chết. Sau này, ba cháu bị giặc Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm giết chết ở đập Vĩnh Trinh. Bây giờ, cháu độc thân, không còn anh em ruột thịt.
Nghe xong, Bác rất cảm động, Bác động viên đồng chí Dưỡng: “Không sao! Bây giờ cha mẹ của cháu là Đảng, còn anh em của cháu là đồng đội, đồng chí”.
Tiếp đó, Bác lần lượt hỏi chuyện các đồng chí Huỳnh Đảnh, Lê Chí Nguyện… Đây là lần đầu AHLLVTND Tạ Thị Kiều được gặp Bác, vì cảm động nên bà chỉ kể cho Bác nghe về cha mẹ và anh chị em ruột của mình, chứ không nói được chút nào về cuộc chiến đấu của đồng đội mình.
Dịp này, mọi người được ăn cơm cùng Bác, được ăn nhiều món rất ngon. AHLLVTND Tạ Thị Kiều nhớ, mâm cơm hôm đó có bát canh cải xanh nấu với sườn non, cá kho và cà pháo muối, thêm chén nước mắm và mấy trái ớt. Mỗi người bưng một chén cơm nhưng cứ ngồi ngắm Bác. Thấy vậy, Bác nhắc: “Các cháu ăn đi! Ăn thật ngon, ăn thật hết, đừng để thừa thức ăn”. Bà có cảm nhận, Người thương mọi người như những đứa cháu đi xa mới về. Sự quan tâm, chu đáo của Người, tôi luôn ghi lòng tạc dạ, không bao giờ quên.
Khi Bác đi xa, AHLLVTND Tạ Thị Kiều rất nhớ Người. Những lời dạy của Người năm xưa như vẫn văng vẳng bên tai bà: “Phải có sức khỏe tốt thì mới vượt qua những khó khăn, sóng gió, trở ngại… Là người chiến sĩ cách mạng phải tuyệt đối trung thành với Đảng và nhân dân; Hết sức cần cù, nhẫn nại phục vụ nhân dân, đừng hách dịch với nhân dân… Các cháu được đồng bào thương mến, luôn luôn phải khiêm tốn, đừng vì sự thương mến đó mà tự cao, tự đại, đừng coi mình tài giỏi hơn người. Các cháu nên giữ gìn điều đó…”.
Từ sau năm 1965, AHLLVTND Tạ Thị Kiều còn nhiều lần có vinh dự được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh. Lần cuối cùng bà được gặp Bác là lúc Người đi xa mãi mãi. Bà vô cùng xúc động! Trong dịp này, bà vinh dự được túc trực bên linh cữu của Người.
Trong cuộc đời mình, AHLLVTND Tạ Thị Kiều đã có dịp được đặt chân đến nhiều quốc gia trên thế giới như: Trung Quốc, Liên Xô, Triều Tiên, Tiệp Khắc, Hungary, Cuba… Bà có cảm nhận sâu sắc rằng, những nơi bà đã đi qua, chỉ duy nhất Chủ tịch Hồ Chí Minh – lãnh tụ của dân tộc Việt Nam là một con người mẫu mực, giản dị nhất.
Nữ Anh hùng Tạ Thị Kiều mất năm 2012. Câu chuyện trong ký ức của bà về Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ thiên tài, người thầy vĩ đại của Quân đội nhân dân Việt Nam sẽ mãi luôn khắc ghi trong lòng mỗi con người Việt Nam.
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 17 tháng 12 năm 2021
Nguyễn Thị Kim Voanh
Phòng Truyền thông – Giáo dục và Quan hệ quốc tế
Tham khảo: