Tháng 6/1940, nước Pháp bị quân đội Đức Quốc xã xâm lược và chiếm đóng. Nhân cơ hội này, tháng 9/1940, đế quốc Nhật Bản xâm lược bán đảo Đông Dương từ tay Pháp. Từ đây, Việt Nam bị hai thế lực cùng thống trị là thực dân Pháp và phát xít Nhật, nhân dân phải chịu cảnh “một cổ hai tròng”. Đảng Cộng sản Đông Dương nêu cao khẩu hiệu: “Không một tên lính, không một đồng xu cho chiến tranh đế quốc” và đã được nhân dân tích cực hưởng ứng nên phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ngày càng phát triển